Post lưu lại stt FB cũ sang blog. Đây là bài viết của tôi vào thời điểm thư viện Sach100 đang rất khó khăn. Hiện tại thì Sach100 đã ngủ đông. Vào 1 thời điểm thích hợp tôi sẽ hoạt động lại thư viện nhỏ bé này, chắc chắn!
October 25, 2014 at 3:22pm. Link gốc FB ở đây
Đây là post của tôi trong Group kín “Hội Sach100”, nơi nhóm làm Sach100 trao đổi các thông tin nội bộ. Xét thấy nhiều thông tin liên quan nên được chia sẻ, tôi tạo thành note này để share bên ngoài FB của mình.
1. Đầu tiên tôi muốn xin lỗi các anh chị và các bạn, nhất là các anh chị lớn tuổi trong Group này, về 1 vài cuộc “trao đổi” của một số thành viên mấy ngày qua, có một số ngôn từ không đẹp đã được sử dụng để “nói chuyện phải quấy” với nhau.
2. Tình trạng hiện tại của Sach100
2.1. Với bên ngoài:
Mọi yêu cầu mượn sách vẫn được đáp ứng bình thường. Tôi và 2 bạn làm việc trực tiếp tại điểm đặt sách vẫn tiếp nhận và phục vụ các yêu cầu mượn sách miễn phí của các bạn đọc.
Số liệu tổng kết công sức của mọi người đến giờ phút này (sau 1 năm 3 tháng hoạt động): Hơn 1300 lượt yêu cầu mượn sách, trong đó Sach100 đã thực hiện hơn 800 lượt gửi sách đi phục vụ các yêu cầu mượn sách miễn phí này. Gần 2000 người đã tạo tài khoản làm người mượn sách. Số liệu hiện tại tháng 10/2014 đến hôm nay có 67 yêu cầu mượn (trung bình khoảng 4 cuốn sách/1 yêu cầu). Hết tháng sẽ có khoảng 90 yêu cầu (3 yêu cầu mượn/ngày). Số liệu này nói lên gì thì tuỳ mọi người đánh giá, theo quan điểm và góc nhìn của mỗi người – có thể sẽ kết luận khác nhau
2.2 Bên trong nội bộ Sach100:
Hiện tại chỉ có 3 người trực tiếp làm việc là Chi ở Hà Nội, Châu ở SG và tôi điều phối chung. Với nguồn lực và mô hình này Sach100 hoạt động bình thường, không gặp vấn đề gì lớn, đối với việc phục vụ người mượn sách.
Các anh chị và các bạn khác đã trực tiếp tham gia làm việc, đóng góp công sức và cả tiền bạc trước đây…vì nhiều nguyên nhân hầu như đã không còn hoạt động gì. Công sức mọi người bỏ ra đã là rất lớn, không thể đo đếm được, vô giá…đã tạo nên Sach100 ngày hôm nay.
Hiện tại chỉ còn một mình tôi chi trả các hoạt động tài chính liên quan của Sach100 (khoảng 5tr/1 tháng). Đây là một khó khăn của Sach100 và của bản thân tôi, phải nỗ lực từng tháng một, từng mục chi tiêu một, xong mục nào thở phào mục đó .
3. Một số quan điểm của tôi về Sach100, lịch sử và hiện tại
3.1. Tôi nghĩ Sach100 đã làm được cái gì đó ý nghĩa, thật sự ý nghĩa. Bây giờ nó có biến mất thì nó cũng đã có ý nghĩa rồi. Mọi người, bất cứ ai có đóng góp dù ít nhất vào Sach100 cũng có thể tự hào vì sự đóng góp đó của mình! Hàng nghìn người đã mượn sách của Sach100 để đọc, để cho bạn bè người thân đọc…. Có thể chúng ta không bao giờ biết niềm vui, sự ý nghĩa đã nhân lên bao nhiêu lần rồi. Có thể vài chục năm nữa có ai đó trong hàng nghìn người kia sẽ nhắc lại về 1 mô hình Sach100 nào đó đã cho họ đọc (dù chỉ 1 cuốn sách) miễn phí!
3.2. Mục tiêu của Sach100?
Ngay từ đầu khi bắt tay vào làm Sach100 và bây giờ tổng kết lại, tôi vẫn KHÔNG ĐẶT MỤC TIÊU GÌ CỤ THỂ cho Sach100: Mỗi giai đoạn có thể có những ý tưởng, mong muốn, đầu việc…cụ thể. Nhưng với cương vị là người sáng lập và điều hành, cá nhân tôi không thấy cần có mục tiêu gì cả. Nó khởi điểm là 1 ý tưởng, có thể hay ho gì đó. Và thế là đủ! Nếu nó hay thì duy trì cái HAY đã là mục tiêu rồi, mục tiêu lớn và khó rồi (chẳng có cái gì hay mà dễ cả )
Việc không có mục tiêu giúp Sach100 …không phải đương đầu với cái gì, áp lực nào cả! Duy nhất là…cho mượn sách miễn phí! Sự “lớn mạnh” nào đó chúng ta hình dung, mong muốn, thậm chí nỗ lực…thì cũng tốt, nhưng tôi không coi đó là mục tiêu. Có khi đó lại là lý do Sach100 vẫn còn sống?!
3.3. Về đầu tư của tôi cho Sach100.
Tôi đã làm Sach100 như 1 trò chơi, và nó vẫn thế
Chơi thì …không áp lực
Chơi thì…tốn kém
Chơi thì…chẳng thể giải thích tại sao. Tôi thích, tôi chơi
Chơi thì…chơi thôi.
Sach100 không phải kinh doanh. Nếu bất cứ chi phí nào, con số nào được tính toán để “đo lợi tức hay chi phí” của Sach100 thì tôi nghĩ không thích hợp.
Tuy nhiên, làm được Sach100 không phải đơn giản, với kinh nghiệm của mình tôi thấy thế.
Tiền chỉ là chuyện nhỏ trong các khó khăn của Sach100, vì tiền có thể giải quyết được ngay bởi 1 ai đó. Các khó khăn đến từ các hoạt động của Sach100, do tính chất của cuộc chơi từ đầu: Cho mượn sách miễn phí, trên internet, với không có bất cứ điều kiện hay giàng buộc gì. Một núi việc phải giải quyết đằng sau điều đó. Sach100 không khác bất cứ công ty thương mại điện tử nào đang hoạt động – về mặt mô hình, cách thức hoạt động. Chúng ta có store online (website sach100), có đội ngũ tiếp nhận xử lý đơn hàng (yêu cầu mượn sách), có kho bãi và hàng hoá (kho sách ở các quán cafe là địa điểm), phải dùng giao nhận để giao sách, phải liên lạc với Khách hàng để giải đáp và phục vụ họ…
Cá nhân tôi tin mình đã xử lý các đầu việc đó không tệ lắm, bằng kinh nghiệm của mình, chỉ với chi phí và quy mô đơn giản như Sach100.
Hiện tại quy trình đã ổn định, trong khi chúng ta chấp nhận các điều hạn chế chưa thể thay đổi, mà vẫn phục vụ được khách hàng. Tôi không còn phải đầu tư thời gian và sức lực nhiều cho Sach100 nữa.
Tuy nhiên hiện tại chi phí bằng tiền của Sach100 là quá lớn với cá nhân tôi. Tôi phải tìm cách giải quyết điều này trước khi Sach100 bị ảnh hưởng hoạt động.
3.4. Về mô hình các bạn cộng tác viên.
“Sach100 – Thư viện của bạn” là tên đầy đủ của Sach100, nghĩa là Sach100 là của mọi người, cả người mượn sách, và người làm Sach100.
Sach100 không phải của tôi.
Sach100 không phải chỉ do tôi làm được.
Sach100 là thành quả của nhiều người: Các anh chị, các bạn đã góp nhiều công sức, thời gian, tâm trí… Nhiều ý tưởng của mọi người được triển khai, nhiều quan hệ của mọi người được huy động, chung tay xây Sach100.
Trong Group nội bộ này cũng gần 80 thành viên, tuy có người không hoạt động, nhưng số lượng chung tay góp sức ít nhất cũng không nhỏ hơn số lượng này.
Tuy nhiên, khi đã có kinh nghiệm và tìm kiếm một cách làm ổn định nhất với chi phí nhỏ nhất mà hiệu quả, thực tế cho thấy mô hình CTV không có thời gian cố định, không có lương… là không hiệu quả với Sach100. Vì để phục vụ được bạn đọc đúng nghĩa như là một “trò chơi hay” thì chúng ta cần sự nghiêm túc, chính xác, kịp thời, và … MIỄN PHÍ. CTV hợp với các sự kiện không liên tục, các đầu việc không gấp rút, với việc phát triển quan hệ, quảng cáo…
Đó là lý do chúng ta thuê 2 bạn ở Hn và SG tập trung cho cv, với thời gian cố định, chịu trách nhiệm toàn bộ các đầu việc ở 2 điểm Sach100. Điều này tôi đã bàn công khai trong Group này + trao đổi email với các thành viên quan trọng khác của Sach100 là anh Đông và Thảo.
Các CTV sẽ làm những việc khác nếu có: Tuyên truyền quảng bá, xin sách, tham gia khi có sự kiện… Nếu như người lãnh đạo điều phối tốt. Thực tế là TÔI KHÔNG ĐIỀU PHỐI TỐT
Tôi phải tạm rời các hoạt động hàng ngày của Sach100 để lo các việc cá nhân mình, trong khi 2 bạn thuê làm việc hoạt động tốt. Tôi không còn làm được vai trò leader và cầu nối toàn bộ CTV chúng ta đã có.
Tuy nhiên tôi không buồn hay thất vọng lắm. Tôi không coi đây là thất bại hay thất bát gì cả! Đây là 1 sự thật bình thường, hợp logic của mọi câu chuyện liên quan. Giá mà tôi có thể làm leader tốt hơn để giữ nhịp hoạt động cho các bạn CTV khác! Nhưng tôi đã không đủ sức và trình độ làm việc đó, thì tôi đành chịu. Có thể nếu tôi chỉ có Sach100 để làm, để chơi, hoặc Sach100 là mô hình kinh doanh…thì có thể tôi lại làm được cũng nên
3.5. Về những người làm Sach100 khác.
Trong những người làm Sach100, ngoài tôi và các bạn CTV (tạm gọi là) bình thường khác, có những người đóng góp đặc biệt nhiều, về mọi mặt, để tạo nên Sach100 hôm nay.
Chắc chắn sau khi web mới làm xong, sẽ có những mục ghi danh/công sức của tất cả các bạn CTV, và các anh chị có đóng góp đặc biệt này. Tôi ngừng việc sửa đổi hay cải tiến web sau khi biết sẽ phải thay web, và trong khi hạn chế nguồn lực làm việc đó.
Tôi muốn nói đến người anh cả của Sach100 là anh Nguyễn Đông và bạn Thảo (Xinhtuoi Beo) . Công sức của 2 anh chị này là rất lớn, không khác gì tôi chút nào.
Dù cho hiện tại anh Đông và Thảo đã tập trung cho các hoạt động của Thư Vện Tự Lập, là thư viện do các anh chị mới lập; Dù cho trong quá khứ có thể đã có những điều không thống nhất với nhau giữa 3 người, thì tôi vẫn phải nói rằng Sach100 sẽ không tồn tại và có được sự sức sống như bây giờ nếu không có 2 anh chị.
Nói thế để thấy tôi sẽ phải cố gắng nhiều khi vắng hai anh chị. Huhu
4. Tương lai của Sach100?
Tuỳ duyên!
Không có mục tiêu nên tương lai nào cũng Ok cả
Nói vui vậy, nhưng Sach100 đã có nghĩa là Sách Miễn Phí, có mục tiêu rồi . Nên dù cho thế nào, không còn điều đó tức là Sach100 đã chết rồi.
Các hướng có thể có của Sach100:
4.1. Vẫn như bây giờ. Tìm cách huy động đủ chi phí tối thiểu + gia tăng các hoạt động khác nếu có thể.
4.2. Rút gọn hơn nữa hoạt động. Để tiết kiệm chi phí trong khi nguồn lực hạn chế: Có thể không gửi sách đi nữa, chỉ phục vụ ai tự đến lấy. Có thể đóng cửa SG nếu không có hoạt động tốt hơn về số lượng sách và khả năng phục vụ. Đà Nẵng coi như chưa đẻ, chỉ mang bầu rồi …chửa mãi
4.3. Tìm được người đỡ đầu mới. Đầu tư được chi phí để duy trì và phát triển. Tuy nhiên PHẢI GIỮ NGUYÊN MÔ HÌNH sách miễn phí như bây giờ. Tôi không cần nắm giữ Sach100, tôi hoàn toàn có thể bàn giao cho bất cứ ai đủ sức làm tiếp tối thiểu như cũ với nguyên tắc đã nêu bên trên.
4.4. Đóng cửa hoàn toàn. Tổ chức giỗ hàng năm!
Tôi mệt rồi, ngủ thôi.
Mời mọi người chia sẻ về các vấn đề tôi vừa viết, bất cứ mục nào, chủ đề nào…
Có thể tôi quên vài mục, thông tin…chưa nhớ ra hết 🙂
Việt's Home page 